Tarımda ürün verimliliğini artırmak ve zararlılarla başa çıkmak amacıyla kullanılan pestisitler, artık yalnızca tarla alanlarında değil, aynı zamanda sofralarımızda da önemli bir sağlık tehdidi haline gelmektedir.
Pestisit Kalıntısı Nedir?
Pestisitler, tarımsal ürünlerin korunmasında kullanılan kimyasal maddelerdir. Ancak bu maddelerin bazıları, hasat edildikten sonra ürünlerin üzerinde ya da içerinde kalabilmektedir. Bu kalıntılara ise “pestisit kalıntısı” denir.
Pestisit kalıntıları genellikle gözle görülmez ve basit bir su yıkamasıyla tamamen temizlenemez. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde uzun süreli maruziyet, ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kimler Risk Altında?
- Çocuklar ve bebekler
- Hamile kadınlar
- Bağışıklık sistemi zayıf bireyler
- Yaşlı bireyler
Pestisit Kalıntısı Taşıyan Sebze ve Meyveler
Pestisit kullanımının yoğun olduğu ve yıkanması zor olan 10 sebze ve meyve şunlardır:
1. Çilek
Yüzeyindeki minik tohumlara ve yumuşak yapısına bağlı olarak pestisitleri kolayca tutar. Hatta bu maddeler meyvenin içine de işleyebilir.
2. Ispanak
İnce yaprakları ve toprağa yakın ekim alanı nedeniyle kalıntılar açısından oldukça hassas bir üründür.
3. Nektarin & Şeftali
İnce kabukları, pestisitlerin meyvenin içerisine nüfuz etmesine neden olur. İthal ürünlerde bu oran daha yüksek olabilir.
4. Elma
Parlak bir görünüm kazandırmak için yüzeylerine mumlama işlemi uygulanabilir. Bu, pestisit kalıntılarını gizleme amacı taşır.
5. Üzüm
Her bir üzüm tanesi ayrı ayrı ilaçlandığı için toplamda yüksek kalıntı taşıma riski mevcuttur.
6. Dolmalık Biber
Pürüzsüz dış yüzeyi, yıkanmasını zorlaştırır ve pestisitlerin meyvenin içine nüfuz etmesine olanak tanır.
7. Kiraz
Yüzeydeki kalıntılar dayanıklıdır. Soyulmadan tüketildiği takdirde sağlık riski artar.
8. Domates
Özellikle sera koşullarında yetişen domateslerde kalıntı oranı sıklıkla yüksektir. Bazı analizlerde kabul edilen sınırların aşıldığı belirlenmiştir.
9. Patates
Toprağın altındaki köklerde yetişen patatesler, üretim süresince uygulanan kimyasallara maruz kalabilir.
10. Yeşillikler (Marul, Roka, Maydanoz)
Su tutmaya eğilimli yapıları, hem pestisit hem de zararlı mikroorganizmaların birikimine neden olmaktadır.
Temizlik İçin Ne Yapılabilir?
- Sirkeli veya karbonatlı suda bekletme
- Kabuklu ürünlerde kabuk soyma
- Akan suda ovalayarak yıkama
- Organik ürünleri tercih etme
